[KULTURA] Tradycyjny strój koreański, czyli co nieco o hanboku

Cześć wszystkim w ten nieco bezlitosny dzień dla uczniów oraz osób pracujących! Dzisiaj zamierzam opowiedzieć Wam o tradycyjnym stroju koreańskim – hanboku, z nadzieją, że pomoże Wam to chociażby częściowo oderwać się od rzeczywistości i zagłębić się w kulturę Korei. Zaczynajmy!

Tak jak napisałam we wstępie – hanbok wpisuje się w tradycję mieszkańców południowej części Półwyspu Koreańskiego. Ubierany jest przez ludzi w każdym wieku podczas świąt państwowych oraz ważnych spotkań, mimo że w przeszłości noszono go nawet na co dzień (a co więcej, wyróżniano trzy rodzaje: codzienny, ceremonialny oraz specjalny).

Szaty te ubierane są od dawna, lecz umownie za ich początek przyjęto czas istnienia Trzech Królestw Korei (57 B.C. – 668 A.D.), tudzież największy rozkwit. Charakteryzuje się prostym krojem, nie posiada kieszeni. 

Trochę historii...

Początkowo hanbok miał bardzo podobny wzór dla kobiet oraz mężczyzn – składał się z sięgających pasa kurtek oraz krótkich, ciasnych spodni. Z bardziej współczesnym krojem Koreańczyków zapoznali Chińczycy – chodzi tutaj o długie, mandaryńskie togi wykonane z jedwabiu, które zazwyczaj były noszone przez wyżej urodzone osoby.

Strój zmieniał się wraz z upływem czasu. Jednym z takich momentów może być końcówka XIII wieku, gdy Koryo – królestwo rządzące Koreą, zostało poddane Mongolii (a wraz z nią chińsko-mongolskiej dynastii Yuan), stając się jednocześnie jej wasalem. Jej ówczesny władca poślubił księżniczkę pochodzącą z dworu Kubla Khan, tym samym przyczyniając się do rozpowszechniania mongolskiej mody. Przyjmuje się, że podczas ich panowania kurtka została skrócona do miejsca ponad talią, związana wstęgą (nie tak jak wcześniej pasem), a rękawy stały się lekko zakrzywione. 

Dawniej rozróżniano klasy społeczne według kolorystyki oraz materiału, z którego szyte były hanboki. Przyjemną, żywo i bogato zabarwioną tkaniną, miękką i śliską w dotyku jaką był jedwab, poszczycić mogli się ludzie „z wyższych sfer”. Często ich stroje przyozdabiał również haft. Dzieci ubierane były w stroje o delikatnych, pastelowych kolorach, zaś ciemniejsze odcienie preferowali ludzie starsi.

Dla kontrastu – przeciętni mieszkańcy mogli co najwyżej cieszyć się bawełną. Ponadto ograniczano kolorystykę do koloru białego na co dzień oraz do mdłych odcieni zieleni, różu i szarego podczas ważnych uroczystości.

Różnice w damskiej oraz męskiej wersji stroju:

Damski hanbok charakteryzuje wiele elementów, w tym m.in.: 

– Dongjeong – jest to doczepiony do dekoltu biały kołnierzyk.

– Jeogori – wspólna część ubioru kobiecego i męskiego. W przypadku kobiet ta górna część stroju jest krótka, często przyozdabiana, posiada charakterystyczne, zakrzywione końcówki. 

– Otgoreum – pas pełniący funkcję ozdobną, najczęściej luźno przewieszony przez chimę (spódnicę).

– Chima – zewnętrzna spódnica, wśród której rozróżnia się kilka rodzajów: jednowarstwową, dwuwarstwową i wielowarstwową.

– Donghye – tradycyjne koreańskie buty, przypominają dobrze nam znane baleriny.

Dla porównania męski hanbok posiada również wiele części, lecz te, które głównie odróżniają go od damskiego odpowiednika to:

– Gat – ozdobny kapelusz.

– Durumagi – tradycyjny płaszcz.

– Baji – dolna część ubioru, luźne spodnie stworzone z myślą o wygodnym siedzeniu na podłodze.

– Gotsin – jedwabne buty z kwiatowym haftem.

Rodzaje:

1. Saenghwal Hanbok:

Jest to uproszczona, współczesna wersja z przeznaczeniem do codziennego użytku, ze względu na wzrastającą chęć Koreańczyków do powrotu do korzeni oraz łączenia tego z teraźniejszą modą.

2. Hoegabyeon Hanbok:

Tutaj na początku warto zacząć od wytłumaczenia pierwszego członu nazwy, czyli „Hoegabyeon” – jest to przyjęcie organizowane dla rodziców, którzy ukończyli 61. rok życia przez dzieci. Kobiety zakładają dangui (rodzaj sukni przeznaczonej na szczególnie ważne chwile), zaś mężczyźni geumgwanjobok.

3. Dol Hanbok: 

Strój stworzony dla dzieci obchodzących swoje pierwsze urodziny (a tak w zasadzie drugie urodziny w związku z dodatkowym rokiem liczonym zaraz od urodzenia). Dziewczynki zakładają tęczowe szaty, zaś chłopcy mają na sobie różowe kurtki.

4. Myeongeol Hanbok:

Jest to hanbok dla dzieci stworzony z myślą o obyczajowości związanej z tradycyjnym, głębokim pokłonem ukierunkowanym do rodziców pierwszego dnia Nowego Roku. Ich strój składa się z zazwyczaj tęczowej góry oraz tradycyjnie spodni (u chłopców) oraz spódniczki (u dziewczynek).

5. Hollyebok i Hwarok:

Nie jest to nic innego jak hanbok ślubny. Zachowany jest w jasnych kolorach. Pan młody ubiera spodnie, kurtkę, kamizelkę, płaszcz i płaszcz wierzchni (baji, jeogori, joggi, magoja, durumagi), a panna młoda – spódnicę, krótką kurtkę i długi płaszcz wierzchni (chima, jeogori, wonsam), zaś ich fryzura ułożona jest przy użyciu jokduri, czyli specjalnie przyrządzonej na tę okazję ozdobę głowy.

Hanbok – wybrane ciekawostki:

– Obecnie hanboki ukazywane są na pokazach mody, np. w Paryżu.

– W Korei można je wypożyczyć za mniej więcej w przeliczeniu na polską walutę 17zł/h w pobliżu miejsc historycznie istotnych. Koreańczycy niekiedy wybierają spacer w hanboku wśród historycznych budowli jako sposób na... randkę.

– Najwcześniejsze zarysy tego stroju można dostrzec na malowidłach Koguryo sprzed III w. p.n.e.:

Jak widać hanboki są dość znaczącą częścią kultury koreańskiej. Towarzyszą ludziom już od pierwszych urodzin do końca życia. Posiadają swoją długą historię, są modernizowane na potrzeby naszych czasów. Koreańczycy mimo że na co dzień raczej noszą bluzkę i t-shirt'y, gdy trzeba i wymaga tego okazja – zakładają te barwne oraz charakterystyczne ich narodowi stroje. Wyróżniają się na tle innych państw swoją wyrazistością oraz oryginalnością w zestawieniu z klasycznymi krojami eleganckich lub mniej eleganckich sukienek, które my, Europejki, założymy, by świętować np. Sylwester oraz Nowy Rok.

Kończąc tą niedługą puentą, chciałabym tylko dodać, że mam nadzieję, że post Wam się spodobał oraz zaciekawił. Za tydzień pojawi się następny, więc proszę, wyczekujcie koniecznie!