[KULTURA] Seollal - koreański księżycowy Nowy Rok

Cześć kochani! 1 stycznia już za nami, więc Nowy Rok według kalendarza gregoriańskiego już się rozpoczął. Jednak jako entuzjaści koreańskiej i azjatyckiej kultury wiemy, że to nie jedyna data rozpoczynająca Nowy Rok na świecie, prawda? W dzisiejszym poście spróbuję przybliżyć Wam temat koreańskich obrzędów noworocznych, znanych powszechnie w Korei jako Seollal (설날). 

Jeśli czytaliście poprzedni post związany ze sposobem spędzania Sylwestra w Korei, pewnie pamiętacie, że w Korei obchodzone są dwa "Nowe Roki" - jedno to Sinjeong (신정), czyli Nowy Rok Słoneczny, a drugie to właśnie Seollal - Nowy Rok Księżycowy. Sinjeong odbywa się zgodnie z kalendarzem gregoriańskim, a Seollal... cóż, tu odliczanie do Nowego Roku jest trochę bardziej skomplikowane. 

Jak liczyć dni w kalendarzu księżycowym?

Obliczanie, kiedy wypadnie księżycowy Nowy Rok opiera się na obserwacji cyklu zmian księżyca. Kalendarz koreański wywodzi się głównie ze starożytnego kalendarza chińskiego. Tradycyjny koreański kalendarz określany jest jako lunisolarny (czyli księżycowo-słoneczny) i nosi nazwę Dangun (단군). W roku 1896 Koreańczycy adoptowali kalendarz gregoriański, a Seollal obecnie figuruje jako święto z uwagi na głęboko zakorzenioną tradycję jego obchodów. Dziś, 12 lutego, otwiera się pierwsza strona nowego kalendarza, rozpoczynając Nowy Rok Wołu (niektóre źródła mogą podawać też nazwę 'Rok Krowy').


Seollal - najpopularniejsze koreańskie rodzinne święto

Seollal jest czasem, kiedy Koreańczycy zbierają się w rodzinnym gronie, aby spędzić czas w swoim towarzystwie. Oddają wtedy szacunek swoim zmarłym przodkom poprzez ofiarę na ołtarzykach, grają w tradycyjne gry i rozmawiają ze swoją rodziną aż do późnej nocy. W Korei przygotowania do Seollal co roku odbywają się pełną parą. Na kilka dni przed obchodami święta ludzie kupują produkty na tradycyjne potrawy i głowią się nad wyborem prezentu dla swoich bliskich. Zwykle w okolicach Seollal na ulicach jest tłoczno, a transport z miejsca do miejsca trwać może do czterech razy dłużej niż w normalne dni.

Dzień obchodów Seollal

Święto Seollal trwa zazwyczaj 3 dni - przeddzień Seollal, właściwy dzień obchodów i jeden dzień po obchodach. W tym czasie większość restauracji i sklepów jest zamknięta. Właściwy dzień obchodów Seollal zaczyna się od porannego spotkania w gronie rodzinnym. Członkowie rodzin zbierają się w tradycyjnych ubraniach, znanych jako seolbim (설빔) przy ołtarzyku ku czci przodków. Przeprowadzany jest wtedy rytuał w podziękowaniu przodkom i oddaniu im hołdu. Po zakończonym rytuale, członkowie rodziny jedzą wspólnie posiłek, na który składa się między innymi tteokguk, czyli zupa o przejrzystej konsystencji z ciastem ryżowym, wołowiną, jajkiem, warzywami i innymi składnikami. Ze względu na konsystencję, tteokguk ma symbolizować rozpoczęcie Nowego Roku z czystym umysłem.

źródło: https://www.koreanbapsang.com/tteokguk-korean-rice-cake-soup/

Po posiłku młodsze pokolenia kłaniają się starszym z wyrazem szacunku, a starsi składają na nich swoje błogosławieństwa w nadchodzącym roku. 

Tradycyjne gry i zabawy

Podczas wspólnego spędzania czasu, rodziny zazwyczaj grają w popularną grę GoStop czy Yut Nori. Większość rodzin ma w swoim domu także zestaw kart Hwatu składający się z 52 kart. Często podczas gry członkowie rodziny zakładają się o małą sumę pieniędzy, która ostatecznie ma trafić do zwycięzcy gry. Wiele osób puszcza również kolorowe latawce.
Dla chcących spędzić dni świąt na zewnątrz otwarte są liczne parki rozrywki i muzea. Nuda podczas obchodów Seollal nie może mieć miejsca!

drewniane pałki do gry w YutNori, źródło: https://lookinseoul.blogspot.com/2017/01/korean-new-year-seollal-games-yutnori.html

Bokjumeoni - talizman szczęścia

Jedną z koreańskich tradycji podczas Seollal podtrzymywanych do dziś jest wieszanie na drzewie Bokjumeoni (복주머니) - przynoszących szczęście i powodzenie sakiewek. Bokjumeoni można zawiesić również na ścianie w domu. Bokjumeoni jest też jednym z popularniejszych prezentów kupowanych bliskim na Seollal.  Sakiewki wykonane są z jedwabiu lub bawełny, a na nich wyszywane są symbole, które mają przynieść szczęście mieszkańcom domu. Te symbole to tradycyjne chińskie słowa znaczące między innymi "długie życie", "szczęście", "bogactwo" czy "zdrowie". Często też na sakiewkach wyszywane są kwiaty i zwierzęta, na przykład chryzantemy czy nietoperze.

Bokjumeoni, ozdobne sakiewki, źródło: https://asianinspirations.com.au/experiences/seollal-the-korean-lunar-new-year/

Księżycowy Nowy Rok to bardzo ważne święto nie tylko w Korei, ale i w całej Azji!  Jeśli macie znajomych Koreańczyków, nie zapomnijcie życzyć im "새해 복 많이 받으세요", czyli Szczęśliwego Nowego Roku :) Ja również w imieniu całej ekipy bloga życzę Wam dużo zdrowia i pogody ducha! Widzimy się w następnym poście. Do zobaczenia!